De vijfde ziekte bij kinderen: wat is het en hoe ga je het tegen?

Het is voorjaar en je kind krijgt opeens roodroze wangen. Blozen is het niet, er lijkt meer aan de hand. Maar wat? Bij kinderen van vier tot tien jaar komt vaak de vijfde ziekte voor. Het is een roodroze uitslag die vaak start bij de wangen maar zich ook kan uitbreiden naar andere delen van het lichaam. De vijfde ziekte wordt veroorzaakt door een virus. Gelukkig is de vijfde ziekte niet ernstig en gaat het na enkele dagen vanzelf over. Lees verder om te ontdekken wat de vijfde ziekte is en wat je kunt doen als je kind de vijfde ziekte heeft.

Spring snel naar:

kindje met lang rood haar kijkt naar de grond

Wat is de vijfde ziekte?

De vijfde ziekte is een kinderziekte die wordt veroorzaakt door een virus. Met name in het voorjaar kunnen kinderen last hebben van de vijfde ziekte oftewel de vijfde kinderziekte. Deze kinderziekte komt het meeste voor bij kinderen tussen de vier en tien jaar. Op de wangen van je kind ontstaan roodroze vlekken en deze breiden zich uit naar andere delen van het lichaam: de romp, billen, armen en benen. Het kunnen kleine vlekken zijn, maar ook grote vlekken die samenvloeien.

De plekken jeuken en je kind kan koorts hebben. Over het algemeen verdwijnt de uitslag na tien dagen. Komt je kind in aanraking met kou of warmte, of spant je kind zich wat meer in? Dan kunnen de vlekken tijdelijk terugkomen.

Op latere leeftijd komt de vijfde ziekte ook voor. Bij volwassenen is er weinig of geen uitslag maar hebben zij vooral last van pijn en stijfheid van de handen en voeten.

Hoe ontstaat de vijfde ziekte?

De vijfde ziekte ontstaat door een virus genaamd Parvo B19-virus. Dit virus is licht besmettelijk en wordt overgedragen via druppels in de lucht. Deze ontstaan door hoesten of praten. Twee weken na besmetting zijn de eerste symptomen van de vijfde ziekte zichtbaar. Voordat je doorhebt dat je kind de vijfde ziekte heeft, kan je kind de ziekte al op anderen hebben overgedragen. Op het moment dat de uitslag zichtbaar is bij je kind, is je kind niet meer besmettelijk.

Het verschil tussen de vijfde en zesde ziekte

Naast de vijfde ziekte, heb je ook de zesde ziekte. Het verschil tussen deze twee is dat de vijfde ziekte begint met felrode uitslag bij de wangen, waar kinderen vervolgens koorts bij kunnen krijgen. De zesde ziekte daarentegen begint met hoge koorts, vervolgens ontstaan pas vlekjes. De zesde ziekte komt voornamelijk voor bij kinderen jonger dan tweeënhalf jaar.

Wist je dat de namen van de vijfde en zesde ziekte voortkomen uit de volgorde waarin men vroeger de ‘vlekjesziekten’ omschreef? Dat was namelijk:

  1. Mazelen
  2. Rode hond
  3. Roodvonk
  4. Ziekte van Filatov-Dukes ; de verwekker van deze ziekte is nooit met zekerheid gevonden en is komen te vervallen.
  5. De vijfde ziekte
  6. De zesde ziekte 

Tips en adviezen als je kind de vijfde ziekte heeft

Heeft je kind de vijfde ziekte? Dat is er meestal geen reden tot paniek. De ziekte gaat vaak vanzelf weer over, zonder dat je kind er heel ziek van wordt. Je hoeft niets te doen, maar de volgende adviezen kunnen je kind helpen:

  • Heeft je kind veel last van jeuk? Dan kan je een crème of zalf gebruiken (bijvoorbeeld koelzalf, zinkoxide schudsel of lotion). Deze zijn zonder recept verkrijgbaar bij de drogist of apotheek.
  • Je kind kan gewoon naar school of het kinderdagverblijf. Als de ziekte eenmaal zichtbaar is bij je kind, is je kind niet meer besmettelijk. Besmetting gebeurt vaak als de ziekte nog niet zichtbaar is.
  • Medicijnen voor de vijfde ziekte zijn er niet. Ook niet om het sneller te laten overgaan.
  • Als je kind zich niet lekker voelt, kan je paracetamol geven.

De vijfde ziekte gaat meestal vanzelf helemaal over zonder al te veel ziekteklachten. Als je kind eenmaal de ziekte heeft gehad, kan je kind de ziekte nooit meer krijgen. Daarom komt de ziekte meestal alleen bij kinderen voor.

Zwanger en de vijfde ziekte

Pas op met de vijfde ziekte als je zwanger bent. Vrouwen die in de eerste helft van hun zwangerschap de vijfde ziekte krijgen, hebben een verhoogde kans op een miskraam. Omdat de symptomen van de vijfde ziekte pas op een later moment zichtbaar zijn en hierdoor dus later herkend worden, is het moeilijker om je tegen de ziekte te beschermen. Ben je zwanger en heeft iemand in je omgeving de vijfde ziekte? Contacteer dan direct je huisarts.

Wanneer naar de huisarts bij de vijfde ziekte?

Raadpleeg je huisarts als:

  • Je kind jonger is dan drie maanden en symptomen van de vijfde ziekte heeft.
  • Je merkt dat je kind:
    • Steeds zieker wordt;
    • weinig of niet drinkt;
    • steeds moet overgeven;
    • suf wordt;
    • het benauwd krijgt of heel snel ademt;
    • blijft huilen of gaat kreunen;
    • de huidskleur grauw wordt.

Wil je een afspraak maken met je huisarts? Bekijk onze dichtstbijzijnde locatie.