Hyperventilatie: dit is het en zo kom je er van af

Een snelle ademhaling terwijl je aan het sporten bent? Dat is normaal. Maar het kan zo zijn dat je uit het niets ineens een snelle ademhaling krijgt. Door angst of spanning kan je ademhaling van slag raken, soms ook zonder dat je het beseft. Daarnaast kunnen overbelasting en oververmoeidheid ook een grote rol spelen. Maar wat is hyperventilatie nou precies en hoe kun je zo’n aanval stoppen of zelfs voorkomen? Dat lees je hier!

Wat is hyperventilatie?

Hyperventilatie wil zeggen dat je te snel of te diep ademt. Ondanks dat het soms wel zo voelt, is hyperventilatie niet gevaarlijk. Er zijn een aantal verschijnselen waaraan je hyperventilatie kunt herkennen:

• Benauwdheid en duizeligheid;
• pijn in je borst en hartkloppingen;
• tintelingen en een droge mond;
• hoofdpijn en misselijkheid.

Hoe ontstaat hyperventilatie?

We ademen, dus we leven. Dat gaat - gelukkig - vanzelf. We ademen zuurstof in en koolzuur uit. Gewoonlijk past onze ademhaling zich aan bij wat we doen, zoals een rustige ademhaling bij het slapen en een snelle ademhaling bij het sporten. Hyperventilatie is een snelle ademhaling die vaak ontstaat door angst en spanning, maar overbelasting en oververmoeidheid kunnen ook hyperventilatie veroorzaken. Je ademhaling raakt dan simpel gezegd van slag.

Het lichaam maakt in spannende situaties stresshormonen aan, zoals adrenaline. Het is dan alsof je lichaam zich voorbereidt op een bepaalde inspanning. Je gaat automatisch sneller ademhalen en je hart gaat sneller kloppen. Het kan dus zo zijn dat je gewoon in een stoel zit, maar toch ademt alsof je flink aan het hardlopen bent. 

Tips om een aanval te voorkomen of te stoppen:

1. Probeer rustig te ademen
   Als je een aanval hebt of voelt aankomen, focus je dan op je ademhaling en probeer die rustig te krijgen. Neem bijvoorbeeld drie seconden om in te ademen en zes om uit te ademen. 
    

2. Zoek afleiding
   Als het focussen op je ademhaling niet lukt, kan het helpen om jezelf wat af te leiden. Door je aandacht op iets anders te richten, raak je niet nog verder in paniek en kan je kalmeren. Maak bijvoorbeeld wat simpele bewegingen, zoals kniebuigingen, of begin iets hardop te lezen.
    

3. Zoek uit waar de hyperventilatie vandaan komt
   Probeer bij jezelf na te gaan waarom de hyperventilatie ontstaat en waarom bepaalde situaties spanningen oproepen. Kom je er zelf niet helemaal uit? Dat is niet gek; mensen zijn zich vaak niet bewust van bepaalde angsten of spanningen. Het kan helpen om voor jezelf op te schrijven wanneer je last krijgt van hyperventilatie. Wanneer gebeurde het, waar was je op dat moment en wat gebeurde er voor de hyperventilatie? Het kan ook helpen om dit met iemand te bespreken die jou goed kent, misschien heeft diegene wel een goede verklaring voor je verschijnselen.

Vaak wordt gezegd dat in- en uitademen in een papieren zak kan helpen tijdens het hyperventileren, maar dit is niet waar. Huisartsen bevestigen dat dit geen goede methode is om je hyperventilatie onder controle te krijgen.

Wanneer trek je aan de bel bij je huisarts?

Het is slim om contact op te nemen met je huisarts als je alle bovenstaande tips hebt geprobeerd, maar ze niet echt helpen. Blijft het beklemde gevoel op je borst aanhouden of ben je erg benauwd zonder hyperventilatie? Neem dan ook altijd contact op met je huisarts.

Wil je een afspraak maken met je huisarts? Bekijk hier jouw dichtstbijzijnde locatie.